Εισαγωγή

Η ανδρική υπογονιμότητα μπορεί να οφείλεται σε προβλήματα παραγωγής και προβλήματα μεταφοράς σπέρματος. Αιτιολογικά, ποικίλοι παράγοντες είναι ικανοί να επηρεάσουν τη γονιμοποιητική ικανότητα ενός άνδρα.

Ορμονικές διαταραχές

Ενδοκρινολογικές παθήσεις που δύνανται να προκαλέσουν υπογονιμότητα, περιλαμβάνουν διαταραχές του άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης, διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα και διαταραχές των επινεφριδίων. Ακόμη και αν τα επίπεδα των εξεταζόμενων ορμονών είναι φυσιολογικά, σε σπάνιες καταστάσεις υπάρχει η πιθανότητα συνδρόμων μη ευαισθησίας στα ανδρογόνα (AIS-Androgen Insensitivity Syndromes).

Προβλήματα των όρχεων

Στους όρχεις, υπό την επίδραση της τεστοστερόνης, παράγονται και ωριμάζουν τα σπερματοζωάρια. Οποιαδήποτε βλάβη στους όρχεις, είτε πρωτοπαθής, ή επίκτητη, είναι ικανή να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη σπερματογένεση. Ένας ενδελεχής έλεγχος του ιατρικού ιστορικού είναι ικανός να αναδείξει καταστάσεις που μπορεί να σχετίζονται με μια ορχική βλάβη (κρυψορχία, λήψη φαρμάκων, παρωτίτιδα κ.α.). Παράλληλα, η κλινική εξέταση και ο υπερηχογραφικός έλεγχος θα ολοκληρώσουν το διαγνωστικό έλεγχο, εξετάζοντας για πιθανές φλεγμονές, δομικές ανωμαλίες ή νεοπλασίες. Στις περιπτώσεις όπου η αιτία της απουσίας σπερματοζωαρίων αποδοθεί στην μη παραγωγή αυτών από τους όρχεις, αναφερόμαστε σε μη αποφρακτική αζωοσπερμία.

Διαταραχές εκφορητικού συστήματος

Μετά την παραγωγή, τα σπερματοζωάρια μεταφέρονται στην επιδιδυμίδα, όπου η ωρίμανση τους ολοκληρώνεται. Μαζί με υγρό από τις σπερματοδόχες κύστεις και από τον προστάτη αδένα, συνιστούν το προϊόν της εκσπερμάτισης (σπέρμα). Ποικίλες συγγενείς παθήσεις με αποτέλεσμα ανωμαλίες ή απόφραξη του εκφορητικού συστήματος μπορούν σπανιότερα να προκαλέσουν προβλήματα στην οδό μεταφοράς του σπέρματος. Πιο συχνά, καταστάσεις όπως οι φλεγμονές και οι λοιμώξεις, αλλά και μετεγχειρητικές καταστάσεις, μπορεί να έχουν το αντίστοιχο αποτέλεσμα, με συνέπεια την αποτελεσματική μεν σπερματογένεση αλλά αναποτελεσματική μεταφορά του σπέρματος. Στις περιπτώσεις αυτές, η απουσία σπερματοζωαρίων στο σπερμοδιάγραμμα, αναφέρεται ως αποφρακτική αζωοσπερμία.

Στην κατηγορία των διαταραχών μεταφοράς του σπέρματος, ανήκουν και καταστάσεις κατά τις οποίες το σπέρμα παλινδρομεί στην ουροδόχο κύστη αντί να εξωθηθεί προς την ουρήθρα (λήψη φαρμάκων, διουρηθρικές επεμβάσεις), αλλά και καταστάσεις κατά τις οποίες η φυσιολογική εξώθηση παρεμποδίζεται (στενώματα ουρήθρας, υποσπαδίας).

Λοιμώξεις-φλεγμονές-ανοσοβιολογικοί παράγοντες

Γνωρίζουμε σήμερα πως οι λοιμώξεις από μικροοργανισμούς αποτελούν μία από τις συνηθέστερες αιτίες ενός επηρεασμένου σπερμοδιαγράμματος. Το γεγονός αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό εάν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η λοίμωξη του ουροποιογεννητικού μπορεί να μην εκδηλώσει συμπτώματα στον άνδρα. Την ίδια στιγμή, οι συμβατικές εξετάσεις, όπως η απλή καλλιέργεια ούρων, δεν είναι επαρκείς στη διάγνωση της λοίμωξης. Η σωστή καθοδήγηση προς τις εξειδικευμένες εξετάσεις που απαιτούνται για την ανίχνευση των μικροβίων που αποδεδειγμένα επηρεάζουν τις παραμέτρους ενός σπερμοδιαγράμματος και η λήψη της κατάλληλης αγωγής, είναι ένα σημαντικό βήμα προς το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Σπανιότερα, ανιχνεύονται αντισπερματικά αντισώματα (ASA-Anti-Sperm Antibodies), τα οποία φαίνεται ότι ευθύνονται για το 12-13% των διαγνωσμένων περιπτώσεων υπογονιμότητας σε άνδρες. Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη αυτοαντισωμάτων αποτελούν μεταξύ άλλων οι λοιμώξεις, το τραύμα, η ανοσοκαταστολή, η κιρσοκήλη και οι νεοπλασίες.

Κιρσοκήλη

Με τον όρο κιρσοκήλη, αναφερόμαστε στην ελικοειδή διόγκωση του φλεβικού δικτύου του όρχεως, το οποίο ανεπαρκεί. Συνήθως, για ανατομικούς λόγους, η κιρσοκήλη εμφανίζεται αριστερά. Η κιρσοκήλη μπορεί να προκαλεί ήπια συμπτώματα (βάρος, ενόχληση), να εμποδίσει τη φυσιολογική ανάπτυξη του όρχι και να επηρεάσει τη σπερματογένεση. Η κιρσοκήλη έχει επίσης συσχετιστεί με διαταραχές στο γενετικό υλικό των σπερματοζωαρίων, κατάσταση που αντιστρέφεται μετά τη διόρθωσή της. Σε πολλές περιπτώσεις η κιρσοκήλη διαγιγνώσκεται μόνο με τον ηπερηχογραφικό έλεγχο του οσχέου (υποκλινική κιρσοκήλη). Γνωρίζουμε πως κιρσοκήλη εμφανίζεται στο 15% του συνόλου των ανδρών, ποσοστό που αυξάνεται στο 35% των υπογόνιμων ανδρών. Η θεραπεία της κιρσοκήλης είναι χειρουργική, με τη μέθοδο της μικροχειρουργικής να αποτελεί την πλέον αποτελεσματική και αποδεκτή μέθοδο.

Σεξουαλική δυσλειτουργία

Η σεξουαλική δυσλειτουργία, αποτελεί μια κλινική οντότητα που περιλαμβάνει τη στυτική δυσλειτουργία και τις διαταραχές εκσπερμάτισης. Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι οποιοδήποτε από τα ανωτέρω προβλήματα, μπορεί να οδηγήσει δευτερογενώς σε καταστάσεις υπογονιμότητας, εφόσον διαταράσσεται η φυσιολογική ερωτική επαφή και η εναπόθεση του σπέρματος στον κόλπο. Τα προβλήματα στύσης, οι σεξουαλικές συνήθειες και ο χρόνος αποχής, η πρόωρη ή καθυστερημένη εκσπερμάτιση, αποτελούν σημαντικές παραμέτρους που συχνά δεν εξετάζονται στον έλεγχο του υπογόνιμου άνδρα.

Συστηματικά νοσήματα

Ποικίλα συχνά και σχετικά κοινά συστηματικά νοσήματα, επηρεάζουν σε άλλοτε άλλο βαθμό τη γονιμοποιητική ικανότητα του άνδρα. Ο σακχαρώδης διαβήτης, το μεταβολικό σύνδρομο και η παχυσαρκία, τα ηπατολογικά προβλήματα, η νεφρική ανεπάρκεια και μια μεγάλη σειρά επιπλέον κλινικών προβλημάτων, πρέπει να αξιολογηθούν κατάλληλα ώστε να εκτιμηθεί η βαρύτητα της επίδρασής τους στη γονιμότητα.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Η κατηγορία αυτή -που στις μέρες μας γίνεται όλο και πιο συχνή- περιλαμβάνει την ατμοσφαιρική μόλυνση, την έκθεση σε ακτινοβολία, το κάπνισμα, την έκθεση σε χημικές ουσίες (οργανικούς διαλύτες, πλαστικά, PVC, φυτοφάρμακα, εντομοκτόνα, προσθετικά τροφίμων, αποψυκτικά, μελάνια, χρώματα, αρώματα, φωτογραφικά υγρά, κλπ.), την εκτεταμένη χρήση φαρμάκων και το επίμονο σωματικό και ψυχολογικό stress.

Φάρμακα όπως η σιμετιδίνη, η νιτροφουραντοϊνη, η αλλοπουρινόλη, η ερυθρομυκίνη, η τετρακυκλίνη, η γενταμυκίνη και η κυκλοσπορίνη μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στη σπερματογένεση. Αρνητική επίπτωση στην ποιότητα του σπέρματος και/ή στη λειτουργία του, έχει αναφερθεί ότι επιφέρει η σουλφασαλαζίνη (αντιφλεγμονώδες για τις φλεγμονές του παχέος εντέρου) και το αντιβιοτικό νιτροφουραντοΐνη.

Επίσης, γνωστά αντιψυχωτικά φάρμακα, όπως η χλωροπρομαζίνη, η αλλοπεριδόλη και η θειοριδαζίνη, αντικαταθλιπτικά όπως η αμιτριπτυλίνη, η ημιπραμίνη, η φλουοξετίνη, η παροξετίνη, και η σερτραλίνη, καθώς και αντιϋπερτασικά όπως η γουανεθιδίνη, η πραζοσίνη, η φαινοξυβενζαμίνη, η φαιντολαμίνη και η ρεσερπίνη, πιθανόν σχετίζονται με την πρόκληση στυτικών δυσλειτουργιών και επιφέρουν ανικανότητα.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Οι θεραπευτικές επιλογές, αντίθετα από ότι οι περισσότεροι νομίζουν, όπως γίνεται κατανοητό και από τις αιτίες που την προκαλούν, είναι πολλές και διαφορετικές και μπορούν να αποτελέσουν την λύση για το υπογόνιμο ζευγάρι. Αν και κάποιοι παράγοντες δύσκολα μπορεί να αλλάξουν ή μερικές φορές και καθόλου, όπως στην περίπτωση των γενετικών ανωμαλιών,  η κατάλληλη καθοδήγηση και η χρήση φαρμάκων (αντιβιοτικά, οορμονικοί χειρισμοί ), όπου αυτά ενδείκνυνται, αλλά και αντιοξειδωτικών ουσιών καθώς και οι χειρουργικές παρεμβάσεις, μπορούν να προσφέρουν μόνιμη, έγκυρη και αποτελεσματική θεραπευτική λύση στον άνδρα με προβλήματα γονιμότητας. Ταυτόχρονα, η αλλαγή κάποιων συνηθειών της καθημερινότητας μπορούν να συμβάλλουν και αυτές στην βελτίωση των παραμέτρων του σπέρματος. Η στενή συνεργασία μεταξύ του εξειδικευμένου στη γονιμότητα ανδρολόγου και του ζευγαριού με προβλήματα γονιμότητας, είναι σε θέση να δημιουργήσει τις βέλτιστες συνθήκες για την επίτευξη μιας εγκυμοσύνης.

Εισαγωγή

Η πρόωρη εκσπερμάτιση αφορά σε περίπου 1 στους 5 άνδρες, ποσοστό που παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από την ηλικία, αποτελώντας την πιο συχνή σεξουαλική δυσλειτουργία σε άνδρες κάτω των 60 ετών. Στην περίπτωση της πρόωρης, η εκσπερμάτιση προκύπτει σε χρόνο έως 1 λεπτό από την κολπική διείσδυση, χωρίς ουσιαστικό έλεγχο από τη μεριά του άνδρα.

Στον κύκλο της σεξουαλικής ανταπόκρισης, η επιθυμία και η διέγερση ως φάσεις είναι πολύ σύντομες, ενώ η κλιμάκωση είναι ταχεία, με αποτέλεσμα την απογοήτευση, την αγωνία, το άγχος, την έλλειψη ικανοποίησης από τη σεξουαλική επαφή και την αποστροφή από τη σεξουαλική δραστηριότητα.


Η πρόωρη εκσπερμάτιση μπορεί να εμφανίζεται από την αρχή της ερωτικής ζωής (πρωτοπαθής ή χρόνια), αλλά μπορεί και να εμφανιστεί ξαφνικά, ενώ μέχρι τότε ο άνδρας είχε τον έλεγχο της εκσπερμάτισης ή ο χρόνος της επαφής ήταν ικανοποιητικός (δευτεροπαθής ή επίκτητη). Στην πρώτη περίπτωση, θεωρούμε ότι η πάθηση οφείλεται σε μεγαλύτερο βαθμό σε νευροβιολογικές διαταραχές, ενώ στη δεύτερη, μια πληθώρα καταστάσεων έχουν συσχετιστεί με το πρόβλημα (παθήσεις του προστάτη, υπερθυρεοειδισμός, στυτική δυσλειτουργία, άγχος, αρνητικές εμπειρίες, χαμηλή αυτοπεποίθηση). Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.


Η μη άντληση ικανοποίησης από τη σεξουαλική πράξη και από τους δύο συντρόφους, το άγχος και η αγωνία της επίδοσης, ο φόβος του ελλιπούς ελέγχου πάνω στην εκσπερμάτιση, ο θυμός, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η αποχή από τη σεξουαλική δραστηριότητα, είναι λίγες μόνο από τις καταστάσεις που μπορεί να βιώσει ένα άνδρας στο πλαίσιο της πάθησης αυτής.


Η καθυστερημένη εκσπερμάτιση ή απουσία εκσπερμάτισης, αποτελεί μια κλινική οντότητα ολοένα και πιο συχνή. Στις περισσότερες περιπτώσεις η επιθυμία είναι παρούσα, αλλά η διέγερση δεν είναι ικανή ώστε να κλιμακωθεί και να καταλήξει σε οργασμό και εκσπερμάτιση. Η δυσφορία μεταξύ των συντρόφων στις περιπτώσεις αυτές, οφείλεται στην προσπάθεια του άνδρα να ολοκληρώσει και στην απογοήτευση του ερωτικού συντρόφου που αισθάνεται ανεπαρκής να διεγείρει τον ερωτικό σύντροφο και να τον οδηγήσει στην κορύφωση.

Συγκεκριμένες παθήσεις, όπως ο υποθυρεοειδισμός είναι σε θέση να οδηγήσουν σε καταστάσεις καθυστερημένης εκσπερμάτισης ή δυσκολίας εκσπερμάτισης. Επιπρόσθετα, ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζουν τα βιώματα, οι εικόνες και τα ερεθίσματα, οι φαντασιώσεις και η συσχέτιση ή αναντιστοιχία τους με την καθημερινή σεξουαλική πρακτική. Η ευκολία της πρόσβασης σε ερωτικό περιεχόμενο κάθε μορφής και η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των συντρόφων, μπορεί να είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για την ανάπτυξη μιας διαταραχής εκσπερμάτισης.


Σε κάθε περίπτωση, η αναζήτηση βοήθειας από τον εξειδικευμένο ανδρολόγο, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα βήματα προς την επίλυση του προβλήματος. Το πρώτο αυτό βήμα είναι ίσως και το πιο σημαντικό, αν αναλογιστεί κανείς πως η πλειονότητα των ανδρών με προβλήματα εκσπερμάτισης δύσκολα μοιράζονται το πρόβλημά τους, θεωρώντας παράλληλα πως δεν υπάρχει λύση.


Στις περισσότερες περιπτώσεις, το πρόβλημα προκύπτει τυχαία, στο πλαίσιο του ελέγχου για διαφορετικά συμπτώματα. Ο εξειδικευμένος ανδρολόγος, είναι απόλυτα εξοικειωμένος με τη συζήτηση των σεξουαλικών θεμάτων και θα σας κάνει να αισθανθείτε άνετα. Μετά την αποτύπωση του προβλήματος, τη λήψη του σεξουαλικού ιστορικού και τη διενέργεια των απαραίτητων διαγνωστικών εξετάσεων, μαζί θα οργανώσουμε τη θεραπευτική στρατηγική που θα εναρμονίζεται με τις ανάγκες του κάθε άνδρα ξεχωριστά.


Είτε πρόκειται για μια υποκείμενη πάθηση όπως ο υποθυρεοειδισμός ή μια χρόνια προστατίτιδα, είτε θα εφαρμοστούν τεχνικές αυτοβοήθειας, τεχνικές ψυχοσεξουαλικής θεραπείας, ή θα δοκιμαστούν τοπικοί παράγοντες ή φάρμακα από το στόμα ή και συνδυασμός των παραπάνω, ο στόχος είναι πάντα ο καλύτερος έλεγχος της εκσπερμάτισης, η μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και η βελτίωση της σεξουαλικής ικανοποίησης.

Εισαγωγή

Η ακριβής αιτιολογία δεν είναι γνωστή. Έχουν ενοχοποιηθεί κυρίως τραυματισμοί του πέους κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και το κάταγμα του πέους.
Άλλες αιτίες είναι μικροβιακοί παράγοντες, αυτοάνοσα νοσήματα (πχ. Ρευματοειδής αρθρίτιδα ), σακχαρώδη διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση, συστηματική αγγειακή νόσος, ακόμη και κάποιες νεοπλασίες.

Το κύριο σύμπτωμα της νόσου Peyronie είναι ο πόνος κατά τη στύση, η κάμψη και η γωνίωση του πέους. Υπάρχει ψηλαφική σκληρία σε ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών που πάσχουν από νόσο Peyronie όπου θα εμφανίσουν και διαταραχές στη στύση τους, που οφείλεται στη κάμψη του πέους, σε ψυχολογικούς παράγοντες και στη μειωμένη αρτηριακή ροή.

Η διάγνωση γίνεται από τον ουρολόγο – ανδρολόγο και περιλαμβάνει ένα πλήρες ιστορικό που αναζητά τραυματισμό ή κάταγμα πέους, τη διάρκεια των συμπτωμάτων, τη σεξουαλική συμπεριφορά, την επώδυνη στύση, τη μείωση ή την αύξηση του πέους, την ύπαρξη ή όχι συνοδών νοσημάτων, όπως σακχαρώδης διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση ή αυτοάνοσα νοσήματα.

Οι κλινικές εξετάσεις γίνονται πάντα με το πέος σε χάλαση και σε στύση κι έπειτα την ύπαρξη ή όχι ψηλαφητικής σκληρίας τη κάμψη του πέους όπως και την ύπαρξη ή όχι άλγους κατά τη στύση.

Οι απεικονιστικές μέθοδοι περιλαμβάνουν δυναμικό υπερηχογράφημα TRIPLEX πέους καθώς επίσης μπορεί να χρειαστεί η απεικόνιση του πέους με μαγνητική τομογραφία.

Συνήθως η νόσος Peyronie διέρχεται σε δυο φάσεις:

  • Η πρώτη (ασταθής) συχνά συνδυάζεται με πόνο κατά τη στύση και δυσκαμψία του πέους.
  • Η δεύτερη (σταθερή) χαρακτηρίζεται από τη σταθεροποίηση, μονιμότητα της δυσφορίας και απουσιάζει η επώδυνη στύση.

Από την εμφάνιση του προβλήματος έως περίπου 6 – 12 μήνες μετά, όσο συνήθως πονάει ο άνδρας εάν δε λάβει θεραπεία. Η θεραπεία συνήθως είναι φαρμακευτική. Η αγωγή αυτή περιλαμβάνει λήψη μεγάλης δόσης βιταμίνης Ε από το στόμα και άλλους φαρμακευτικούς παράγοντες ανάλογα με τη μορφή του νοσήματος και την ύπαρξη ή όχι άλλης νοσηρότητας στον άνδρα. Εκτός από την από το στόμα αγωγή δυνητικά μπορεί να εφαρμοστεί και τοπική αγωγή στο πέος με ιοντοφόρεση με βεραπαμίλη και κορτιζόλη ή/και κρουστικά κύματα σε συγκεκριμένα πρωτόκολλα για PEYRONIE. Στόχοι της φαρμακευτικής αγωγής είναι να σταματήσει την εξέλιξη του νοσήματος και να μην επηρεαστεί η στύση και η κάμψη του πέους. Ιδιαίτερα πρέπει να τονιστεί ότι στους νέους άνδρες παρόλο που τα ποσοστά ίασης είναι σημαντικά, θα πρέπει να γίνουν τα πάντα για να προστατευτεί η στύση. Μετά το τέλος αυτής της περιόδου η μόνη θεραπευτική λύση είναι χειρουργική επέμβαση.

Μετά την σταθεροποίηση του νοσήματος είτε κλινικά -πόνος- είτε απεικονιστικά – μέγεθος πλάκας – , η αντιμετώπιση είναι μόνο χειρουργική. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να τονισθεί ότι η χειρουργική επέμβαση αφορά στην αποκατάσταση την μορφής του πέους και όχι στην αντιμετώπιση του νοσήματος.

Υπάρχουν διάφορες τεχνικές για την αποκατάσταση ανάλογα με το μέγεθος και την μορφή της βλάβης, την συνύπαρξη ή όχι στυτικής διαταραχής , το μέγεθος της γωνίωσης, την συν-νοσηρότητα , την ύπαρξη δηλαδή ή όχι άλλων νοσημάτων αλλά και της επιθυμίας του αρρώστου.

Σχηματικά οι τεχνικές διαχωρίζονται πρακτικά σε τρείς κατηγορίες:

        1. Τεχνικές πτύχωσεις , Nesbit, Stage
        2. Tεχνικές με χρήση μοσχεύματος και γεωμετρική διόρθωση
        3. Τεχνικές με ταυτόχρονη τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης.

Είναι προφανές ότι σε αρκετούς ασθενείς χρειάζεται η ταυτόχρονη χρήση διαφορετικών τεχνικών, καθώς οι χειρουργικές αυτές επεμβάσεις είναι απόλυτα εξατομικευμένες.

Εισαγωγή

Το όσχεο, ο σάκος μέσα στο οποίο βρίσκονται οι όρχεις, είναι ένα συχνά παραγνωρισμένο κομμάτι της ανδρικής ανατομίας. Με την πάροδο του χρόνου, το δέρμα χάνει την ελαστικότητα και τη σφριγηλότητά του, με αποτέλεσμα το όσχεο να κρέμεται ακόμη χαμηλότερα.

Σε άλλες περιπτώσεις, η θέση και η εικόνα του οσχέου, μπορεί να είναι από τη γέννηση τέτοια, που να δυσκολεύει τον άνδρα στην καθιστή θέση ή να οδηγεί στην αντίληψη ενός κοντύτερου πέους, στην περίπτωση που ο σάκος του οσχέου ξεκινά από το σώμα του πέους.

Σε κάθε περίπτωση, είτε το πρόβλημα είναι λειτουργικό ή αισθητικό, η οσχεοπλαστική μπορεί να δώσει λύση. Η διαδικασία της επέμβασης, έχει σα στόχο την ανακατασκευή του σάκου του οσχέου, το σαφή διαχωρισμό του σάκου από το πέος και την αφαίρεση της περίσσειας του δέρματος, οδηγώντας στην εικόνα ενός νεανικότερου οσχέου, με άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, χωρίς ουλές και με άμεση επιστροφή στην καθημερινή ζωή.

Η οσχεοπλαστική αποτελεί μια επέμβαση η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μόνη της, είτε στο πλαίσιο άλλου επανορθωτικού ή αισθητικού χειρουργείου, στον ίδιο χρόνο ή μεταγενέστερα. Έτσι, απευθύνεται σε κάθε ηλικία, εάν πρόκειται για ένα όσχεο το οποίο ξεκινά πολύ μπροστά στην κάτω επιφάνεια του πέους, δίνοντας την εντύπωση ενός κοντού ή τριχωτού πέους, ή εάν πρόκειται για ένα όσχεο υπερβολικά χαλαρό και ασύμμετρο με το πέος.

Εναλλακτικά, μετά από μία επέμβαση διόρθωση γωνίωσης πέους (νόσος Peyronie) ή μετά από μια επέμβαση τοποθέτησης πεϊκής πρόθεσης για στυτική δυσλειτουργία, η οσχεοπλαστική μπορεί να αλλάξει δραματικά προς το καλύτερο την εμφάνιση των έξω γεννητικών οργάνων. Τέλος, σε συνδυασμό με τη φαλλοπλαστική, το αντικειμενικό κέρδος σε μήκος όταν συνδυαστεί με την οσχεοπλαστική και την υποκειμενική αντίληψη ενός μεγαλύτερου πέους, μπορεί να οδηγήσει σε θεαματικά αποτελέσματα.

Η επέμβαση της οσχεοπλαστικής αποτελεί μια ουσιαστικά αισθητική παρέμβαση, η οποία σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει τη λειτουργία του πέους ή των όρχεων ή ακόμη και τη γονιμοποιητική ικανότητα. Πρόκειται για μια παρέμβαση ελάχιστης επεμβατικότητας, πραγματοποιείται με μέθη και εγγυάται την άμεση επιστροφή στο σπίτι και τη γρήγορα επιστοφή στην καθημερινή δραστηριότητα.

Εισαγωγή

Η (ενδο)πεϊκή πρόθεση είναι η θεραπευτική εκείνη προσέγγιση η οποία αποκαθιστά την φυσιολογική στύση σε άνδρες στους οποίους η φαρμακευτική αγωγή δεν αποδίδει πια ή δεν μπορούν να ακολουθήσουν τέτοια αγωγή λόγω ιατρικών ή άλλων συνθηκών.

Πρόκειται για μια χειρουργική επέμβαση αντιμετώπισης της στυτικής δυσλειτουργίας κατά την οποία τα σηραγγώδη σώματα του πέους ενισχύονται με εξελιγμένους πλαστικούς κυλίνδρους.

Η στύση ξεκινάει μόνη της αλλά την τελική σκληρότητα την δίνει ο άνδρας για όσο χρόνο επιθυμεί μέσω μιας αντλίας που βρίσκεται πίσω από τους όρχεις και δεν είναι ορατή. Κανένα τμήμα της πεϊκής πρόθεσης δεν είναι ορατό καθώς όλη είναι εμφυτευμένη στο εσωτερικό του πέους.

Το χειρουργείο διατηρεί την ικανότητα του άνδρα για αυθόρμητη σεξουαλική επαφή. Η ένταση της στύσης είναι ιδανική σε σκληρότητα και διάρκεια που σημαίνει ότι ο άνδρας μπορεί να διατηρεί τη στύση του για όσο χρόνο θέλει χωρίς το φόβο πλέον της απώλειας.

Τα ποσοστά επιτυχίας της πεϊκής πρόθεσης και ικανοποίησης του ζευγαριού με βάση τις διεθνείς μελέτες κυμαίνονται στο 97%.

Πώς γίνεται – Πώς λειτουργεί

Η επέμβαση γίνεται συνήθως με ραχιαία αναισθησία η γενική νάρκωση , όπου με μια μικρή τομή στη βάση του πέους διανοίγονται οι δύο σωλήνες του πέους, διαστέλλονται και στη συνέχεια τοποθετούνται δύο επιμήκεις κύλινδροι από σιλικόνη. Μία αντλία τοποθετείται πίσω στο όσχεο, πίσω από τους όρχεις μέσω της οποίας μεταφέρετε υγρό στους σωλήνες που αναφέρθηκαν.  Στην υδραυλική πρόθεση οι σωλήνες είναι διογκούμενοι δίνοντας στον άνδρα μια φυσική αίσθηση σκληρότητας και μαλθακότητας.

Ο ασθενής απαγορεύεται να έχει ερωτικές επαφές για 4-6 εβδομάδες μετά το χειρουργείο.

Εισαγωγή

Από το 1990 που για πρώτη φορά η ιατρική ασχολήθηκε με τις διαταραχές της στύσης, πολύ νερό έχει κυλήσει στο μύλο της ανδρολογίας. Μετά από 20 και πλέον χρόνια και αφού η ανδρολογία πέρασε όλα τα «παιδικά» της νοσήματα, μπορεί πλέον να κοιτάει στα μάτια τον σύγχρονο άνδρα, να κατανοεί τα προβλήματά του και να μπορεί να αναγνωρίσει αξιόπιστα τις αιτίες των προβλημάτων του, προσφέροντας παράλληλα αποτελεσματικές λύσεις.

Είτε πρόκειται για σύμπτωμα μιας υποκείμενης νόσου (πχ σακχαρώδης διαβήτης), ή νόσημα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, η στυτική δυσλειτουργία έχει πλέον σαφή παθοφυσιολογικό αιτιολογικό μηχανισμό, σαφή χαρακτηριστικά και εξέλιξη, σαφή διαγνωστικό έλεγχο, πάντα βέβαια με βάση και σε συμφωνία με τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα. Με τον τρόπο αυτό, βρισκόμαστε σήμερα στη θέση να ορίζουμε ξεκάθαρους θεραπευτικούς στόχους και να προσφέρουμε αποτελεσματικές λύσεις.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

Είτε αγγειακής, είτε νευρολογικής, είτε ορμονικής, είτε φαρμακευτικής αιτιολογίας η στυτική δυσλειτουργία καταλήγει πάντα να αποτελεί μια παθολογική κατάσταση δυσλειτουργίας του ενδοθηλίου, της βασικής ανατομικής δηλαδή δομής που ευοδώνει τη στύση.
Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να οφείλεται σε ελαττωμένη αιματική παροχή στα σηραγγώδη σώματα (αρτηριακή ανεπάρκεια), σε αδυναμία συγκράτησης του αίματος στο εσωτερικό των σηραγγωδών σωμάτων (φλεβική διαφυγή), είτε σε συνδυασμό των παραπάνω. Τα αίτια που μπορεί να οδηγήσουν σε κάτι τέτοιο μπορεί να είναι:

ΑΓΓΕΙΑΚΑ

Αρτηριακή υπέρταση, αθηρωμάτωση των αγγείων, βλάβες στα αγγεία που τροφοδοτούν το πέος και καρδιολογικά προβλήματα. Θεωρείται μάλιστα, ότι η στυτική δυσλειτουργία αποτελεί πρόδρομο σύμπτωμα , εμφανίζεται δηλαδή νωρίτερα, της στεφανιαίας νόσου και ενός πιθανού εμφράγματος του μυοκαρδίου.

ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΑ

Η λειτουργία του πέους ελέγχεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Οποιαδήποτε αιτία, νόσημα ή φαρμακευτική αγωγή που επηρεάζει την λειτουργία του συστήματος αυτού, είναι πιθανό να οδηγήσει σε στυτική δυσλειτουργία.
Τέτοιες αιτίες μπορεί να είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας, η νόσος Parkinson, το Alzheimer, η διαβητική νευροπάθεια, οι κακώσεις της σπονδυλικής στήλης π.χ. από τροχαία ατυχήματα και η χρήση νευροληπτικών φαρμάκων (αγχολυτικά, ηρεμιστικά, υπναγωγά κ.α.).

ΟΡΜΟΝΙΚΑ

Ολόκληρος ο σεξουαλικός κύκλος (επιθυμία, διέγερση, στύση, εκσπερμάτιση, οργασμός), βρίσκεται κάτω από τον απόλυτο έλεγχο των σεξουαλικών ορμονών. Η τεστοστερόνη, η προλακτίνη, οι ορμόνες του θυρεοειδούς, παίζουν σημαντικό ρόλο στην λειτουργία της στύσης. Είτε οφείλονται σε δυσλειτουργία των αντίστοιχων οργάνων, των όρχεων, του θυρεοειδούς αδένα, των επινεφριδίων και του ήπατος, είτε σε κεντρική διαταραχή της παραγωγής τους σε επίπεδο κεντρικού νευρικού συστήματος, είτε δυστυχώς στην φυσιολογική ελάττωση των επιπέδων, κυρίως της τεστοστερόνης με την αύξηση της ηλικίας (ανδρόπαυση), η ελάττωση των επιπέδων τεστοστερόνης που ο οργανισμός μπορεί να χρησιμοποιήσει (βιοδιαθέσιμη τεστοστερόνη), είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε διαταραχές στύσης, επιθυμίας, εκσπερμάτισης, οργασμού, γονιμότητας και συστηματικές μεταβολικές διαταραχές.

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

Η συγκεκριμένη συστηματική διαταραχή του οργανισμού χαρακτηρίζεται από διαταραχές της χοληστερόλης, των λιπιδίων, του μεταβολισμού της γλυκόζης (σακχαρώδης διαβήτης) υπέρταση και κοιλιακή παχυσαρκία. Το μεταβολικό σύνδρομο αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της στυτικής δυσλειτουργίας στον σύγχρονο άνδρα, καθώς συνδυάζεται όχι μόνο με ιατρικούς παράγοντες αλλά και χαρακτηριστικά του σύγχρονου τρόπου ζωής π.χ. την καθιστική ζωή και έλλειψη άσκησης. Μοιάζει στο κέντρο του μεταβολικού συνδρόμου να βρίσκεται πάλι η έλλειψη τεστοστερόνης.

ΦΑΡΜΑΚΑ

Αντιϋπερτασικα, στατίνες, νευροληπτικά, αντικαταθλιπτικά, αντιρετροϊκά, αντικαρκινικά είναι φάρμακα που μπορεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να προκαλέσουν την εμφάνιση της στυτικής δυσλειτουργίας. Επειδή όμως τα περισσότερα από αυτά είναι φάρμακα που συχνά είναι εντελώς απαραίτητα για την υγεία και την επιβίωση του άνδρα, η ρύθμισή τους πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη και την συνεργασία του αντίστοιχου γιατρού και από τον ανδρολόγο.
Ειδική αναφορά θα πρέπει να γίνει στην χρήση αναβολικών φαρμάκων, όποια και αν είναι η αποθεραπεία, η οποία έχει μεγάλη πιθανότητα να προκαλέσει την εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας, σοβαρών διαταραχών γονιμότητας και την εμφάνιση καρκίνου.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Πολλές χειρουργικές επεμβάσεις, αρκετές από τις οποίες είναι πολύ συχνές, είναι πιθανό να οδηγήσουν σε στυτική δυσλειτουργία, συχνά μη αναστρέψιμη, ακόμη και μετά την εφαρμογή προληπτικά προστατευτικών πρωτοκόλλων ή μετά την εφαρμογή στρατηγικών αποκατάστασης. Ενδεικτικά, η ριζική προστατεκτομή (η αφαίρεση του προστάτη λόγω κακοήθειας) και τα χειρουργεία της ελάσσονος πυέλου (πχ για καρκίνο παχέος εντέρου), έχουν ισχυρή πιθανότητα εμφάνισης στυτικής διαταραχής.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στη σχέση στυτικής δυσλειτουργίας και σακχαρώδους διαβήτη. Θα πρέπει να είναι όμως ξεκάθαρο από την αρχή ότι δεν είναι απαραίτητο ο άνδρας με σακχαρώδη διαβήτη να εμφανίσει και διαταραχή της στύσης. Αυτό εξαρτάται από τα επίπεδα ρύθμισης του διαβήτη, από την ύπαρξη επιπλέον προβλημάτων υγείας, από το είδος των φαρμάκων που χρησιμοποιεί, από την ύπαρξη της ερωτικής επιθυμίας και γιατί όχι, ερωτικού συντρόφου. Είναι αλήθεια ότι ο σακχαρώδης διαβήτης δυνητικά μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα αγγεία και τα νεύρα του οργανισμού, διαταραχές τεστοστερόνης, διαταραχές στην ανατομία του πέους (πχ νόσος Peyronie) αλλά και ένα έντονο ψυχολογικό φορτίο, λόγω της χρονιότητας του νοσήματος στον άνδρα.

ΑΓΧΟΣ

Τελευταίο στην σειρά αλλά όχι τελευταίο σε σημαντικότητα, βρίσκεται το άγχος. Πρέπει να τονισθεί ότι το άγχος είναι μία φυσιολογική κατάσταση ομοιόστασης του οργανισμού, ένας τρόπος άμυνας και προσαρμογής σε στρεσογόνα ερεθίσματα. Όταν αυτό υπερβαίνει κάποια επίπεδα ή όταν διαταράσσεται ο τρόπος με τον οποίο ο άνδρας το αντιμετωπίζει, ενεργοποιείται ένα σύστημα που ονομάζεται stress system. Η διεθνής ιατρική κοινότητα είναι πλέον ομόφωνα σύμφωνη ότι αυτό αποτελεί ένα ισχυρό προγνωστικό παράγοντα για την εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας, προκαλώντας μάλιστα μη ανατρέψιμες ιστολογικές βλάβες σε ποικίλα όργανα, ανάμεσα στα οποία βρίσκεται και το πέος.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ

Ο βασικός διαγνωστικός έλεγχος περιλαμβάνει:

Ιατρικό και σεξουαλικό ιστορικό. Πως, πότε, υπό ποιες συνθήκες εμφανίστηκε το πρόβλημα.

Κλινική εξέταση, ιδιαίτερα των έξω γεννητικών οργάνων, μαστών και προστάτη.

Δυναμικό υπερηχογράφημα (triplex) πέους με πρόκληση στύσης.

Ορμονικός έλεγχος βιοδιαθέσιμης τεστοστερόνης και προλακτίνης. Πρόκειται για έναν απλό, ανώδυνο και γρήγορο εργαστηριακό έλεγχο που μπορεί να αναγνωρίσει την αιτία για το μεγαλύτερο ποσοστό της στυτικής δυσλειτουργίας σε έναν άνδρα. Κατά περίπτωση και ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό ή τα ευρήματα από τον προηγούμενο έλεγχο, συμπληρωματικές εξετάσεις μπορεί να κριθούν απαραίτητες. Τέτοιες μπορεί να είναι: Απεικονιστικός και βιοχημικός έλεγχος του προστάτη, καρδιολογικός έλεγχος και echo καρδιάς, απεικονιστικός έλεγχος μεγάλων αγγείων και triplex αγγείων κάτω άκρων, ειδικός ενδοκρινολογικός έλεγχος.

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Θεραπευτικές επιλογές μπορεί να είναι:

      • Φάρμακα από το στόμα:

        Οι αναστολείς φωσφοδιεστεράσης, επί του παρόντος, αποτελούν μια εξαιρετική επιλογή για την αντιμετώπιση και την θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας. Ο τρόπος όμως χορήγησης (συνεχιζόμενη ή κατά επίκληση χορήγηση), ο συνδυασμός τους με άλλα φάρμακα, το χρονικό «παράθυρο» χορήγησης και οι παρενέργειές τους, προϋποθέτουν βαθιά γνώση, εμπειρία και προσοχή από τον γιατρό.Η χρήση των φαρμάκων αυτών είναι σε γενικές γραμμές ασφαλής. Δεν επιτρέπεται όμως η χρήση τους από ασθενείς που λαμβάνουν νιτρώδη φάρμακα για καρδιολογικά προβλήματα ενώ η χρήση τους σε ασθενείς με πρόσφατα καρδιαγγειακά συμβάματα πρέπει να γίνεται κάτω από ιατρική παρακολούθηση

      • Ενδοπεϊκές ενέσεις:

        Η συγκεκριμένη θεραπευτική προσέγγιση αν και έχει δεχθεί μεγάλη κριτική, αποτελεί αναμφίβολα ένα ισχυρό και αποτελεσματικό θεραπευτικό μέσο στην αντιμετώπιση της στυτικής διαταραχής. Αν και πολύ συχνά αναφέρεται σαν θεραπευτικό μέσο δεύτερης γραμμής, μερικές φορές αποτελούν την πρώτη αγωγή που χορηγείται στους άνδρες π.χ. μετά την ριζική προστατεκτομή για καρκίνο του προστάτη ή όταν ο άνδρας βρίσκεται αντιμέτωπος με εξαιρετικά υψηλά επίπεδα άγχους, τα οποία επιδρούν με τον πλέον αρνητικό τρόπο στο μηχανισμό της στύσης.Στις μέρες μας, οι ενδοπεϊκές ενέσεις γίνονται με ανώδυνο τρόπο, με πολύ χαμηλά ποσοστά παρενεργειών, ενώ ο ασθενής εκπαιδεύεται να τις κάνει μόνος του, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο τον αυθορμητισμό στην ερωτική του ζωή που στο παρελθόν αποτελούσε και τον κύριο ανασταλτικό παράγοντα για την χρήση τους. Αν και η κύρια παρενέργεια τους , η πρόκληση δηλ πριαπισμού , παρατεταμένης στύσης δηλαδή , που δεν συνοδεύεται από ερωτική επιθυμία είναι εξαιρετικά σπάνια , μικρότερη από 1,2%, θα πρέπει να λαμβάνεται πάντα υπόψη , ιδιαίτερα σε ασθενείς με αιματολογικά προβλήματα ή/και ανατομικές διαταραχές του πέους , πχ N. PEYRONIE. Η συχνή δε και μακροχρόνια χρήση τους μπορεί σπάνια μεν σε ίνωση των σηραγγωδών σωμάτων του πέους.

      • Κρουστικά κύματα:

        Η μέθοδος αυτή (LiST, Low-intensity Shockwave Therapy) αποτελεί ό,τι νεότερο στην θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας. Η τεχνική αυτή βασίζεται στην θεωρία της νεοαγγειογέννεσης, σύμφωνα με την οποία η μετάδοση ενέργειας με τη μορφή των κρουστικών κυμάτων, οδηγεί στην ενεργοποίηση ενός μηχανισμού, για την απελευθέρωση αυξητικών παραγόντων και τη δημιουργία νέων αγγείων, για την θεραπεία της γενεσιουργού αιτίας του προβλήματος. Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται με επιτυχία εδώ και αρκετά χρόνια στην καρδιοχειρουργική, ενώ στην ανδρολογία έχει βρει τον δρόμο της τα τελευταία 4-5 χρόνια με μεγάλη επιτυχία, πάντα σε συγκεκριμένους και επιλεγμένους ασθενείς για τους οποίους υπάρχουν οι κατάλληλες ενδείξεις, όπως εξάλλου σε κάθε ιατρική πράξη. Τα δεδομένα και η κλινική εμπειρία, έχουν αποδείξει ότι τα κρουστικά κύματα είναι σε θέση να βελτιώσουν σε σημαντικό βαθμό τη στυτική δυσλειτουργία, έχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα μετά από επεμβάσεις που έχουν επηρεάσει τη στύση και μπορεί να δημιουργήσουν τις συνθήκες ώστε ένας άνδρας στον οποίο η αγωγή με φάρμακα από το στόμα να ξαναγίνει αποτελεσματική. Η θεραπεία των κρουστικών κυμάτων είναι αθροιστική, ενώ παράλληλα έχει μακρόχρονη δράση.

Χειρουργική αντιμετώπιση:

Η χειρουργική αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας αποτελεί εδώ και χρόνια την τελική λύση στο πρόβλημα της στυτικής δυσλειτουργίας, ενώ συχνά αποτελεί τη μόνη λύση σε ασθενείς οι οποίοι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ακολουθήσουν φαρμακευτική αγωγή. Οι χειρουργικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι δύο:

        • Τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης:

          Στο χειρουργείο της πεϊκής πρόθεσης, τοποθετούνται εντός των σηραγγωδών σωμάτων (των κυλίνδρων που πληρούνται με αίμα κατά τη φυσιολογική στύση), δύο κύλινδροι από ειδικό συνθετικό υλικό. Οι κύλινδροι αυτοί μπορεί να είναι ημιάκαμπτοι, οπότε και η στύση ευοδώνεται με την χειροκίνητη αλλαγή της θέσης του πέους. Διαφορετικά, μπορεί να επιλεγεί η χρήση κυλίνδρων οι οποίοι γεμίζουν με υγρό μέσο, με τη βοήθεια μιας αντλίας η οποία είναι τοποθετημένη στο όσχεο, πίσω από τους όρχεις. Στη δεύτερη περίπτωση, η εικόνα του πέους σε στύση και χάλαση, προσομοιάζει στο μεγαλύτερο βαθμό τη φυσιολογική μορφή και λειτουργία. Η εκσπερμάτιση και ο οργασμός του άνδρα παραμένουν αμετάβλητες αν όχι βελτιούμενες παραμέτρους, μια και πολλοί ασθενείς επιτυγχάνουν καλύτερο έλεγχο της εκσπερμάτισης τους. Η τοποθέτηση πραγματοποιείται με χειρουργείο ημέρας και ο ασθενής εξέρχεται του νοσοκομείου την ίδια μέρα ή το αργότερο την άλλη μέρα το πρωί.

        • Αγγειοχειρουργική του πέους:

          Όποια και να είναι η θεραπευτική αγωγή που θα εφαρμοσθεί, ο στόχος παραμένει ο ίδιος. Η επαναφορά του άνδρα στην κατάσταση που βρισκόταν πριν την εμφάνιση του προβλήματος, πάντα με σεβασμό στις προσδοκίες του, τις επιθυμίες του, χωρίς την προσθήκη επιπλέον άγχους. Η επιλογή πρέπει να είναι πάντα εξατομικευμένη και να αφορά μόνο τον άνδρα και τον σύντροφο που έχει επιλέξει.

Στην τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης τα σηραγγώδη σώματα ενισχύονται με εξελιγμένους πλαστικούς κυλίνδρους, η στύση ξεκινά από μόνη της όπως στο φυσιολογικό πέος αλλά την τελική σκληρότητα την δίνει ο ίδιος ο άνδρας μέσω μιας βαλβίδας η οποία βρίσκεται στο πίσω μέρος από τους όρχεις. Η εκσπερμάτιση και ο οργασμός του άνδρα παραμένει ίδια αν όχι καλύτερα, μιας και πολλοί ασθενείς αναφέρουν καλύτερο έλεγχο της εκσπερμάτισης τους. Το χειρουργείο αυτό είναι χειρουργείο ημέρας και ο ασθενής φεύγει την ίδια μέρα ή το αργότερο την άλλη μέρα το πρωί.

​Η αγγειοχειρουργική του πέους αποτελεί ένα από τα τελευταία όπλα στην αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας. Στην περίπτωση αυτή ανάλογα με τον ασθενή ή αυξάνεται η παροχή αίματος στο πέος μέσω της τοποθέτησης stunt στα τροχοφόρα αγγεία του οργάνου, είτε με χειρουργικό τρόπο διακόπτεται η λανθασμένη ή νοσούσα απορροή αίματος από το πέος μέσω του φλεβοαποφρακτικού μηχανισμού.

Laparascopic Prostatectomy

Forum Search

Recent forum topics

Avatar
test topic

Για να παρακολουθήσετε την έρευνά μας επισκεφτείτε το pubΜed

Εισαγωγή

Η ανδρική υπογονιμότητα μπορεί να οφείλεται σε προβλήματα παραγωγής και προβλήματα μεταφοράς σπέρματος. Αιτιολογικά, ποικίλοι παράγοντες είναι ικανοί να επηρεάσουν τη γονιμοποιητική ικανότητα ενός άνδρα.

Ορμονικές διαταραχές

Ενδοκρινολογικές παθήσεις που δύνανται να προκαλέσουν υπογονιμότητα, περιλαμβάνουν διαταραχές του άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης, διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα και διαταραχές των επινεφριδίων. Ακόμη και αν τα επίπεδα των εξεταζόμενων ορμονών είναι φυσιολογικά, σε σπάνιες καταστάσεις υπάρχει η πιθανότητα συνδρόμων μη ευαισθησίας στα ανδρογόνα (AIS-Androgen Insensitivity Syndromes).

Προβλήματα των όρχεων

Στους όρχεις, υπό την επίδραση της τεστοστερόνης, παράγονται και ωριμάζουν τα σπερματοζωάρια. Οποιαδήποτε βλάβη στους όρχεις, είτε πρωτοπαθής, ή επίκτητη, είναι ικανή να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη σπερματογένεση. Ένας ενδελεχής έλεγχος του ιατρικού ιστορικού είναι ικανός να αναδείξει καταστάσεις που μπορεί να σχετίζονται με μια ορχική βλάβη (κρυψορχία, λήψη φαρμάκων, παρωτίτιδα κ.α.). Παράλληλα, η κλινική εξέταση και ο υπερηχογραφικός έλεγχος θα ολοκληρώσουν το διαγνωστικό έλεγχο, εξετάζοντας για πιθανές φλεγμονές, δομικές ανωμαλίες ή νεοπλασίες. Στις περιπτώσεις όπου η αιτία της απουσίας σπερματοζωαρίων αποδοθεί στην μη παραγωγή αυτών από τους όρχεις, αναφερόμαστε σε μη αποφρακτική αζωοσπερμία.

Διαταραχές εκφορητικού συστήματος

Μετά την παραγωγή, τα σπερματοζωάρια μεταφέρονται στην επιδιδυμίδα, όπου η ωρίμανση τους ολοκληρώνεται. Μαζί με υγρό από τις σπερματοδόχες κύστεις και από τον προστάτη αδένα, συνιστούν το προϊόν της εκσπερμάτισης (σπέρμα). Ποικίλες συγγενείς παθήσεις με αποτέλεσμα ανωμαλίες ή απόφραξη του εκφορητικού συστήματος μπορούν σπανιότερα να προκαλέσουν προβλήματα στην οδό μεταφοράς του σπέρματος. Πιο συχνά, καταστάσεις όπως οι φλεγμονές και οι λοιμώξεις, αλλά και μετεγχειρητικές καταστάσεις, μπορεί να έχουν το αντίστοιχο αποτέλεσμα, με συνέπεια την αποτελεσματική μεν σπερματογένεση αλλά αναποτελεσματική μεταφορά του σπέρματος. Στις περιπτώσεις αυτές, η απουσία σπερματοζωαρίων στο σπερμοδιάγραμμα, αναφέρεται ως αποφρακτική αζωοσπερμία.

Στην κατηγορία των διαταραχών μεταφοράς του σπέρματος, ανήκουν και καταστάσεις κατά τις οποίες το σπέρμα παλινδρομεί στην ουροδόχο κύστη αντί να εξωθηθεί προς την ουρήθρα (λήψη φαρμάκων, διουρηθρικές επεμβάσεις), αλλά και καταστάσεις κατά τις οποίες η φυσιολογική εξώθηση παρεμποδίζεται (στενώματα ουρήθρας, υποσπαδίας).

Λοιμώξεις-φλεγμονές-ανοσοβιολογικοί παράγοντες

Γνωρίζουμε σήμερα πως οι λοιμώξεις από μικροοργανισμούς αποτελούν μία από τις συνηθέστερες αιτίες ενός επηρεασμένου σπερμοδιαγράμματος. Το γεγονός αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό εάν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η λοίμωξη του ουροποιογεννητικού μπορεί να μην εκδηλώσει συμπτώματα στον άνδρα. Την ίδια στιγμή, οι συμβατικές εξετάσεις, όπως η απλή καλλιέργεια ούρων, δεν είναι επαρκείς στη διάγνωση της λοίμωξης. Η σωστή καθοδήγηση προς τις εξειδικευμένες εξετάσεις που απαιτούνται για την ανίχνευση των μικροβίων που αποδεδειγμένα επηρεάζουν τις παραμέτρους ενός σπερμοδιαγράμματος και η λήψη της κατάλληλης αγωγής, είναι ένα σημαντικό βήμα προς το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Σπανιότερα, ανιχνεύονται αντισπερματικά αντισώματα (ASA-Anti-Sperm Antibodies), τα οποία φαίνεται ότι ευθύνονται για το 12-13% των διαγνωσμένων περιπτώσεων υπογονιμότητας σε άνδρες. Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη αυτοαντισωμάτων αποτελούν μεταξύ άλλων οι λοιμώξεις, το τραύμα, η ανοσοκαταστολή, η κιρσοκήλη και οι νεοπλασίες.

Κιρσοκήλη

Με τον όρο κιρσοκήλη, αναφερόμαστε στην ελικοειδή διόγκωση του φλεβικού δικτύου του όρχεως, το οποίο ανεπαρκεί. Συνήθως, για ανατομικούς λόγους, η κιρσοκήλη εμφανίζεται αριστερά. Η κιρσοκήλη μπορεί να προκαλεί ήπια συμπτώματα (βάρος, ενόχληση), να εμποδίσει τη φυσιολογική ανάπτυξη του όρχι και να επηρεάσει τη σπερματογένεση. Η κιρσοκήλη έχει επίσης συσχετιστεί με διαταραχές στο γενετικό υλικό των σπερματοζωαρίων, κατάσταση που αντιστρέφεται μετά τη διόρθωσή της. Σε πολλές περιπτώσεις η κιρσοκήλη διαγιγνώσκεται μόνο με τον ηπερηχογραφικό έλεγχο του οσχέου (υποκλινική κιρσοκήλη). Γνωρίζουμε πως κιρσοκήλη εμφανίζεται στο 15% του συνόλου των ανδρών, ποσοστό που αυξάνεται στο 35% των υπογόνιμων ανδρών. Η θεραπεία της κιρσοκήλης είναι χειρουργική, με τη μέθοδο της μικροχειρουργικής να αποτελεί την πλέον αποτελεσματική και αποδεκτή μέθοδο.

Σεξουαλική δυσλειτουργία

Η σεξουαλική δυσλειτουργία, αποτελεί μια κλινική οντότητα που περιλαμβάνει τη στυτική δυσλειτουργία και τις διαταραχές εκσπερμάτισης. Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι οποιοδήποτε από τα ανωτέρω προβλήματα, μπορεί να οδηγήσει δευτερογενώς σε καταστάσεις υπογονιμότητας, εφόσον διαταράσσεται η φυσιολογική ερωτική επαφή και η εναπόθεση του σπέρματος στον κόλπο. Τα προβλήματα στύσης, οι σεξουαλικές συνήθειες και ο χρόνος αποχής, η πρόωρη ή καθυστερημένη εκσπερμάτιση, αποτελούν σημαντικές παραμέτρους που συχνά δεν εξετάζονται στον έλεγχο του υπογόνιμου άνδρα.

Συστηματικά νοσήματα

Ποικίλα συχνά και σχετικά κοινά συστηματικά νοσήματα, επηρεάζουν σε άλλοτε άλλο βαθμό τη γονιμοποιητική ικανότητα του άνδρα. Ο σακχαρώδης διαβήτης, το μεταβολικό σύνδρομο και η παχυσαρκία, τα ηπατολογικά προβλήματα, η νεφρική ανεπάρκεια και μια μεγάλη σειρά επιπλέον κλινικών προβλημάτων, πρέπει να αξιολογηθούν κατάλληλα ώστε να εκτιμηθεί η βαρύτητα της επίδρασής τους στη γονιμότητα.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Η κατηγορία αυτή -που στις μέρες μας γίνεται όλο και πιο συχνή- περιλαμβάνει την ατμοσφαιρική μόλυνση, την έκθεση σε ακτινοβολία, το κάπνισμα, την έκθεση σε χημικές ουσίες (οργανικούς διαλύτες, πλαστικά, PVC, φυτοφάρμακα, εντομοκτόνα, προσθετικά τροφίμων, αποψυκτικά, μελάνια, χρώματα, αρώματα, φωτογραφικά υγρά, κλπ.), την εκτεταμένη χρήση φαρμάκων και το επίμονο σωματικό και ψυχολογικό stress.

Φάρμακα όπως η σιμετιδίνη, η νιτροφουραντοϊνη, η αλλοπουρινόλη, η ερυθρομυκίνη, η τετρακυκλίνη, η γενταμυκίνη και η κυκλοσπορίνη μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στη σπερματογένεση. Αρνητική επίπτωση στην ποιότητα του σπέρματος και/ή στη λειτουργία του, έχει αναφερθεί ότι επιφέρει η σουλφασαλαζίνη (αντιφλεγμονώδες για τις φλεγμονές του παχέος εντέρου) και το αντιβιοτικό νιτροφουραντοΐνη.

Επίσης, γνωστά αντιψυχωτικά φάρμακα, όπως η χλωροπρομαζίνη, η αλλοπεριδόλη και η θειοριδαζίνη, αντικαταθλιπτικά όπως η αμιτριπτυλίνη, η ημιπραμίνη, η φλουοξετίνη, η παροξετίνη, και η σερτραλίνη, καθώς και αντιϋπερτασικά όπως η γουανεθιδίνη, η πραζοσίνη, η φαινοξυβενζαμίνη, η φαιντολαμίνη και η ρεσερπίνη, πιθανόν σχετίζονται με την πρόκληση στυτικών δυσλειτουργιών και επιφέρουν ανικανότητα.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Οι θεραπευτικές επιλογές, αντίθετα από ότι οι περισσότεροι νομίζουν, όπως γίνεται κατανοητό και από τις αιτίες που την προκαλούν, είναι πολλές και διαφορετικές και μπορούν να αποτελέσουν την λύση για το υπογόνιμο ζευγάρι. Αν και κάποιοι παράγοντες δύσκολα μπορεί να αλλάξουν ή μερικές φορές και καθόλου, όπως στην περίπτωση των γενετικών ανωμαλιών,  η κατάλληλη καθοδήγηση και η χρήση φαρμάκων (αντιβιοτικά, οορμονικοί χειρισμοί ), όπου αυτά ενδείκνυνται, αλλά και αντιοξειδωτικών ουσιών καθώς και οι χειρουργικές παρεμβάσεις, μπορούν να προσφέρουν μόνιμη, έγκυρη και αποτελεσματική θεραπευτική λύση στον άνδρα με προβλήματα γονιμότητας. Ταυτόχρονα, η αλλαγή κάποιων συνηθειών της καθημερινότητας μπορούν να συμβάλλουν και αυτές στην βελτίωση των παραμέτρων του σπέρματος. Η στενή συνεργασία μεταξύ του εξειδικευμένου στη γονιμότητα ανδρολόγου και του ζευγαριού με προβλήματα γονιμότητας, είναι σε θέση να δημιουργήσει τις βέλτιστες συνθήκες για την επίτευξη μιας εγκυμοσύνης.

Εισαγωγή

Η πρόωρη εκσπερμάτιση αφορά σε περίπου 1 στους 5 άνδρες, ποσοστό που παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από την ηλικία, αποτελώντας την πιο συχνή σεξουαλική δυσλειτουργία σε άνδρες κάτω των 60 ετών. Στην περίπτωση της πρόωρης, η εκσπερμάτιση προκύπτει σε χρόνο έως 1 λεπτό από την κολπική διείσδυση, χωρίς ουσιαστικό έλεγχο από τη μεριά του άνδρα.

Στον κύκλο της σεξουαλικής ανταπόκρισης, η επιθυμία και η διέγερση ως φάσεις είναι πολύ σύντομες, ενώ η κλιμάκωση είναι ταχεία, με αποτέλεσμα την απογοήτευση, την αγωνία, το άγχος, την έλλειψη ικανοποίησης από τη σεξουαλική επαφή και την αποστροφή από τη σεξουαλική δραστηριότητα.


Η πρόωρη εκσπερμάτιση μπορεί να εμφανίζεται από την αρχή της ερωτικής ζωής (πρωτοπαθής ή χρόνια), αλλά μπορεί και να εμφανιστεί ξαφνικά, ενώ μέχρι τότε ο άνδρας είχε τον έλεγχο της εκσπερμάτισης ή ο χρόνος της επαφής ήταν ικανοποιητικός (δευτεροπαθής ή επίκτητη). Στην πρώτη περίπτωση, θεωρούμε ότι η πάθηση οφείλεται σε μεγαλύτερο βαθμό σε νευροβιολογικές διαταραχές, ενώ στη δεύτερη, μια πληθώρα καταστάσεων έχουν συσχετιστεί με το πρόβλημα (παθήσεις του προστάτη, υπερθυρεοειδισμός, στυτική δυσλειτουργία, άγχος, αρνητικές εμπειρίες, χαμηλή αυτοπεποίθηση). Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.


Η μη άντληση ικανοποίησης από τη σεξουαλική πράξη και από τους δύο συντρόφους, το άγχος και η αγωνία της επίδοσης, ο φόβος του ελλιπούς ελέγχου πάνω στην εκσπερμάτιση, ο θυμός, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η αποχή από τη σεξουαλική δραστηριότητα, είναι λίγες μόνο από τις καταστάσεις που μπορεί να βιώσει ένα άνδρας στο πλαίσιο της πάθησης αυτής.


Η καθυστερημένη εκσπερμάτιση ή απουσία εκσπερμάτισης, αποτελεί μια κλινική οντότητα ολοένα και πιο συχνή. Στις περισσότερες περιπτώσεις η επιθυμία είναι παρούσα, αλλά η διέγερση δεν είναι ικανή ώστε να κλιμακωθεί και να καταλήξει σε οργασμό και εκσπερμάτιση. Η δυσφορία μεταξύ των συντρόφων στις περιπτώσεις αυτές, οφείλεται στην προσπάθεια του άνδρα να ολοκληρώσει και στην απογοήτευση του ερωτικού συντρόφου που αισθάνεται ανεπαρκής να διεγείρει τον ερωτικό σύντροφο και να τον οδηγήσει στην κορύφωση.

Συγκεκριμένες παθήσεις, όπως ο υποθυρεοειδισμός είναι σε θέση να οδηγήσουν σε καταστάσεις καθυστερημένης εκσπερμάτισης ή δυσκολίας εκσπερμάτισης. Επιπρόσθετα, ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζουν τα βιώματα, οι εικόνες και τα ερεθίσματα, οι φαντασιώσεις και η συσχέτιση ή αναντιστοιχία τους με την καθημερινή σεξουαλική πρακτική. Η ευκολία της πρόσβασης σε ερωτικό περιεχόμενο κάθε μορφής και η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των συντρόφων, μπορεί να είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για την ανάπτυξη μιας διαταραχής εκσπερμάτισης.


Σε κάθε περίπτωση, η αναζήτηση βοήθειας από τον εξειδικευμένο ανδρολόγο, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα βήματα προς την επίλυση του προβλήματος. Το πρώτο αυτό βήμα είναι ίσως και το πιο σημαντικό, αν αναλογιστεί κανείς πως η πλειονότητα των ανδρών με προβλήματα εκσπερμάτισης δύσκολα μοιράζονται το πρόβλημά τους, θεωρώντας παράλληλα πως δεν υπάρχει λύση.


Στις περισσότερες περιπτώσεις, το πρόβλημα προκύπτει τυχαία, στο πλαίσιο του ελέγχου για διαφορετικά συμπτώματα. Ο εξειδικευμένος ανδρολόγος, είναι απόλυτα εξοικειωμένος με τη συζήτηση των σεξουαλικών θεμάτων και θα σας κάνει να αισθανθείτε άνετα. Μετά την αποτύπωση του προβλήματος, τη λήψη του σεξουαλικού ιστορικού και τη διενέργεια των απαραίτητων διαγνωστικών εξετάσεων, μαζί θα οργανώσουμε τη θεραπευτική στρατηγική που θα εναρμονίζεται με τις ανάγκες του κάθε άνδρα ξεχωριστά.


Είτε πρόκειται για μια υποκείμενη πάθηση όπως ο υποθυρεοειδισμός ή μια χρόνια προστατίτιδα, είτε θα εφαρμοστούν τεχνικές αυτοβοήθειας, τεχνικές ψυχοσεξουαλικής θεραπείας, ή θα δοκιμαστούν τοπικοί παράγοντες ή φάρμακα από το στόμα ή και συνδυασμός των παραπάνω, ο στόχος είναι πάντα ο καλύτερος έλεγχος της εκσπερμάτισης, η μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και η βελτίωση της σεξουαλικής ικανοποίησης.

Εισαγωγή

Η ακριβής αιτιολογία δεν είναι γνωστή. Έχουν ενοχοποιηθεί κυρίως τραυματισμοί του πέους κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και το κάταγμα του πέους.
Άλλες αιτίες είναι μικροβιακοί παράγοντες, αυτοάνοσα νοσήματα (πχ. Ρευματοειδής αρθρίτιδα ), σακχαρώδη διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση, συστηματική αγγειακή νόσος, ακόμη και κάποιες νεοπλασίες.

Το κύριο σύμπτωμα της νόσου Peyronie είναι ο πόνος κατά τη στύση, η κάμψη και η γωνίωση του πέους. Υπάρχει ψηλαφική σκληρία σε ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών που πάσχουν από νόσο Peyronie όπου θα εμφανίσουν και διαταραχές στη στύση τους, που οφείλεται στη κάμψη του πέους, σε ψυχολογικούς παράγοντες και στη μειωμένη αρτηριακή ροή.

Η διάγνωση γίνεται από τον ουρολόγο – ανδρολόγο και περιλαμβάνει ένα πλήρες ιστορικό που αναζητά τραυματισμό ή κάταγμα πέους, τη διάρκεια των συμπτωμάτων, τη σεξουαλική συμπεριφορά, την επώδυνη στύση, τη μείωση ή την αύξηση του πέους, την ύπαρξη ή όχι συνοδών νοσημάτων, όπως σακχαρώδης διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση ή αυτοάνοσα νοσήματα.

Οι κλινικές εξετάσεις γίνονται πάντα με το πέος σε χάλαση και σε στύση κι έπειτα την ύπαρξη ή όχι ψηλαφητικής σκληρίας τη κάμψη του πέους όπως και την ύπαρξη ή όχι άλγους κατά τη στύση.

Οι απεικονιστικές μέθοδοι περιλαμβάνουν δυναμικό υπερηχογράφημα TRIPLEX πέους καθώς επίσης μπορεί να χρειαστεί η απεικόνιση του πέους με μαγνητική τομογραφία.

Συνήθως η νόσος Peyronie διέρχεται σε δυο φάσεις:

  • Η πρώτη (ασταθής) συχνά συνδυάζεται με πόνο κατά τη στύση και δυσκαμψία του πέους.
  • Η δεύτερη (σταθερή) χαρακτηρίζεται από τη σταθεροποίηση, μονιμότητα της δυσφορίας και απουσιάζει η επώδυνη στύση.

Από την εμφάνιση του προβλήματος έως περίπου 6 – 12 μήνες μετά, όσο συνήθως πονάει ο άνδρας εάν δε λάβει θεραπεία. Η θεραπεία συνήθως είναι φαρμακευτική. Η αγωγή αυτή περιλαμβάνει λήψη μεγάλης δόσης βιταμίνης Ε από το στόμα και άλλους φαρμακευτικούς παράγοντες ανάλογα με τη μορφή του νοσήματος και την ύπαρξη ή όχι άλλης νοσηρότητας στον άνδρα. Εκτός από την από το στόμα αγωγή δυνητικά μπορεί να εφαρμοστεί και τοπική αγωγή στο πέος με ιοντοφόρεση με βεραπαμίλη και κορτιζόλη ή/και κρουστικά κύματα σε συγκεκριμένα πρωτόκολλα για PEYRONIE. Στόχοι της φαρμακευτικής αγωγής είναι να σταματήσει την εξέλιξη του νοσήματος και να μην επηρεαστεί η στύση και η κάμψη του πέους. Ιδιαίτερα πρέπει να τονιστεί ότι στους νέους άνδρες παρόλο που τα ποσοστά ίασης είναι σημαντικά, θα πρέπει να γίνουν τα πάντα για να προστατευτεί η στύση. Μετά το τέλος αυτής της περιόδου η μόνη θεραπευτική λύση είναι χειρουργική επέμβαση.

Μετά την σταθεροποίηση του νοσήματος είτε κλινικά -πόνος- είτε απεικονιστικά – μέγεθος πλάκας – , η αντιμετώπιση είναι μόνο χειρουργική. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να τονισθεί ότι η χειρουργική επέμβαση αφορά στην αποκατάσταση την μορφής του πέους και όχι στην αντιμετώπιση του νοσήματος.

Υπάρχουν διάφορες τεχνικές για την αποκατάσταση ανάλογα με το μέγεθος και την μορφή της βλάβης, την συνύπαρξη ή όχι στυτικής διαταραχής , το μέγεθος της γωνίωσης, την συν-νοσηρότητα , την ύπαρξη δηλαδή ή όχι άλλων νοσημάτων αλλά και της επιθυμίας του αρρώστου.

Σχηματικά οι τεχνικές διαχωρίζονται πρακτικά σε τρείς κατηγορίες:

        1. Τεχνικές πτύχωσεις , Nesbit, Stage
        2. Tεχνικές με χρήση μοσχεύματος και γεωμετρική διόρθωση
        3. Τεχνικές με ταυτόχρονη τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης.

Είναι προφανές ότι σε αρκετούς ασθενείς χρειάζεται η ταυτόχρονη χρήση διαφορετικών τεχνικών, καθώς οι χειρουργικές αυτές επεμβάσεις είναι απόλυτα εξατομικευμένες.

Εισαγωγή

Το όσχεο, ο σάκος μέσα στο οποίο βρίσκονται οι όρχεις, είναι ένα συχνά παραγνωρισμένο κομμάτι της ανδρικής ανατομίας. Με την πάροδο του χρόνου, το δέρμα χάνει την ελαστικότητα και τη σφριγηλότητά του, με αποτέλεσμα το όσχεο να κρέμεται ακόμη χαμηλότερα.

Σε άλλες περιπτώσεις, η θέση και η εικόνα του οσχέου, μπορεί να είναι από τη γέννηση τέτοια, που να δυσκολεύει τον άνδρα στην καθιστή θέση ή να οδηγεί στην αντίληψη ενός κοντύτερου πέους, στην περίπτωση που ο σάκος του οσχέου ξεκινά από το σώμα του πέους.

Σε κάθε περίπτωση, είτε το πρόβλημα είναι λειτουργικό ή αισθητικό, η οσχεοπλαστική μπορεί να δώσει λύση. Η διαδικασία της επέμβασης, έχει σα στόχο την ανακατασκευή του σάκου του οσχέου, το σαφή διαχωρισμό του σάκου από το πέος και την αφαίρεση της περίσσειας του δέρματος, οδηγώντας στην εικόνα ενός νεανικότερου οσχέου, με άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, χωρίς ουλές και με άμεση επιστροφή στην καθημερινή ζωή.

Η οσχεοπλαστική αποτελεί μια επέμβαση η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μόνη της, είτε στο πλαίσιο άλλου επανορθωτικού ή αισθητικού χειρουργείου, στον ίδιο χρόνο ή μεταγενέστερα. Έτσι, απευθύνεται σε κάθε ηλικία, εάν πρόκειται για ένα όσχεο το οποίο ξεκινά πολύ μπροστά στην κάτω επιφάνεια του πέους, δίνοντας την εντύπωση ενός κοντού ή τριχωτού πέους, ή εάν πρόκειται για ένα όσχεο υπερβολικά χαλαρό και ασύμμετρο με το πέος.

Εναλλακτικά, μετά από μία επέμβαση διόρθωση γωνίωσης πέους (νόσος Peyronie) ή μετά από μια επέμβαση τοποθέτησης πεϊκής πρόθεσης για στυτική δυσλειτουργία, η οσχεοπλαστική μπορεί να αλλάξει δραματικά προς το καλύτερο την εμφάνιση των έξω γεννητικών οργάνων. Τέλος, σε συνδυασμό με τη φαλλοπλαστική, το αντικειμενικό κέρδος σε μήκος όταν συνδυαστεί με την οσχεοπλαστική και την υποκειμενική αντίληψη ενός μεγαλύτερου πέους, μπορεί να οδηγήσει σε θεαματικά αποτελέσματα.

Η επέμβαση της οσχεοπλαστικής αποτελεί μια ουσιαστικά αισθητική παρέμβαση, η οποία σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει τη λειτουργία του πέους ή των όρχεων ή ακόμη και τη γονιμοποιητική ικανότητα. Πρόκειται για μια παρέμβαση ελάχιστης επεμβατικότητας, πραγματοποιείται με μέθη και εγγυάται την άμεση επιστροφή στο σπίτι και τη γρήγορα επιστοφή στην καθημερινή δραστηριότητα.

Εισαγωγή

Η (ενδο)πεϊκή πρόθεση είναι η θεραπευτική εκείνη προσέγγιση η οποία αποκαθιστά την φυσιολογική στύση σε άνδρες στους οποίους η φαρμακευτική αγωγή δεν αποδίδει πια ή δεν μπορούν να ακολουθήσουν τέτοια αγωγή λόγω ιατρικών ή άλλων συνθηκών.

Πρόκειται για μια χειρουργική επέμβαση αντιμετώπισης της στυτικής δυσλειτουργίας κατά την οποία τα σηραγγώδη σώματα του πέους ενισχύονται με εξελιγμένους πλαστικούς κυλίνδρους.

Η στύση ξεκινάει μόνη της αλλά την τελική σκληρότητα την δίνει ο άνδρας για όσο χρόνο επιθυμεί μέσω μιας αντλίας που βρίσκεται πίσω από τους όρχεις και δεν είναι ορατή. Κανένα τμήμα της πεϊκής πρόθεσης δεν είναι ορατό καθώς όλη είναι εμφυτευμένη στο εσωτερικό του πέους.

Το χειρουργείο διατηρεί την ικανότητα του άνδρα για αυθόρμητη σεξουαλική επαφή. Η ένταση της στύσης είναι ιδανική σε σκληρότητα και διάρκεια που σημαίνει ότι ο άνδρας μπορεί να διατηρεί τη στύση του για όσο χρόνο θέλει χωρίς το φόβο πλέον της απώλειας.

Τα ποσοστά επιτυχίας της πεϊκής πρόθεσης και ικανοποίησης του ζευγαριού με βάση τις διεθνείς μελέτες κυμαίνονται στο 97%.

Πώς γίνεται – Πώς λειτουργεί

Η επέμβαση γίνεται συνήθως με ραχιαία αναισθησία η γενική νάρκωση , όπου με μια μικρή τομή στη βάση του πέους διανοίγονται οι δύο σωλήνες του πέους, διαστέλλονται και στη συνέχεια τοποθετούνται δύο επιμήκεις κύλινδροι από σιλικόνη. Μία αντλία τοποθετείται πίσω στο όσχεο, πίσω από τους όρχεις μέσω της οποίας μεταφέρετε υγρό στους σωλήνες που αναφέρθηκαν.  Στην υδραυλική πρόθεση οι σωλήνες είναι διογκούμενοι δίνοντας στον άνδρα μια φυσική αίσθηση σκληρότητας και μαλθακότητας.

Ο ασθενής απαγορεύεται να έχει ερωτικές επαφές για 4-6 εβδομάδες μετά το χειρουργείο.

Εισαγωγή

Από το 1990 που για πρώτη φορά η ιατρική ασχολήθηκε με τις διαταραχές της στύσης, πολύ νερό έχει κυλήσει στο μύλο της ανδρολογίας. Μετά από 20 και πλέον χρόνια και αφού η ανδρολογία πέρασε όλα τα «παιδικά» της νοσήματα, μπορεί πλέον να κοιτάει στα μάτια τον σύγχρονο άνδρα, να κατανοεί τα προβλήματά του και να μπορεί να αναγνωρίσει αξιόπιστα τις αιτίες των προβλημάτων του, προσφέροντας παράλληλα αποτελεσματικές λύσεις.

Είτε πρόκειται για σύμπτωμα μιας υποκείμενης νόσου (πχ σακχαρώδης διαβήτης), ή νόσημα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, η στυτική δυσλειτουργία έχει πλέον σαφή παθοφυσιολογικό αιτιολογικό μηχανισμό, σαφή χαρακτηριστικά και εξέλιξη, σαφή διαγνωστικό έλεγχο, πάντα βέβαια με βάση και σε συμφωνία με τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα. Με τον τρόπο αυτό, βρισκόμαστε σήμερα στη θέση να ορίζουμε ξεκάθαρους θεραπευτικούς στόχους και να προσφέρουμε αποτελεσματικές λύσεις.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

Είτε αγγειακής, είτε νευρολογικής, είτε ορμονικής, είτε φαρμακευτικής αιτιολογίας η στυτική δυσλειτουργία καταλήγει πάντα να αποτελεί μια παθολογική κατάσταση δυσλειτουργίας του ενδοθηλίου, της βασικής ανατομικής δηλαδή δομής που ευοδώνει τη στύση.
Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να οφείλεται σε ελαττωμένη αιματική παροχή στα σηραγγώδη σώματα (αρτηριακή ανεπάρκεια), σε αδυναμία συγκράτησης του αίματος στο εσωτερικό των σηραγγωδών σωμάτων (φλεβική διαφυγή), είτε σε συνδυασμό των παραπάνω. Τα αίτια που μπορεί να οδηγήσουν σε κάτι τέτοιο μπορεί να είναι:

ΑΓΓΕΙΑΚΑ

Αρτηριακή υπέρταση, αθηρωμάτωση των αγγείων, βλάβες στα αγγεία που τροφοδοτούν το πέος και καρδιολογικά προβλήματα. Θεωρείται μάλιστα, ότι η στυτική δυσλειτουργία αποτελεί πρόδρομο σύμπτωμα , εμφανίζεται δηλαδή νωρίτερα, της στεφανιαίας νόσου και ενός πιθανού εμφράγματος του μυοκαρδίου.

ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΑ

Η λειτουργία του πέους ελέγχεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Οποιαδήποτε αιτία, νόσημα ή φαρμακευτική αγωγή που επηρεάζει την λειτουργία του συστήματος αυτού, είναι πιθανό να οδηγήσει σε στυτική δυσλειτουργία.
Τέτοιες αιτίες μπορεί να είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας, η νόσος Parkinson, το Alzheimer, η διαβητική νευροπάθεια, οι κακώσεις της σπονδυλικής στήλης π.χ. από τροχαία ατυχήματα και η χρήση νευροληπτικών φαρμάκων (αγχολυτικά, ηρεμιστικά, υπναγωγά κ.α.).

ΟΡΜΟΝΙΚΑ

Ολόκληρος ο σεξουαλικός κύκλος (επιθυμία, διέγερση, στύση, εκσπερμάτιση, οργασμός), βρίσκεται κάτω από τον απόλυτο έλεγχο των σεξουαλικών ορμονών. Η τεστοστερόνη, η προλακτίνη, οι ορμόνες του θυρεοειδούς, παίζουν σημαντικό ρόλο στην λειτουργία της στύσης. Είτε οφείλονται σε δυσλειτουργία των αντίστοιχων οργάνων, των όρχεων, του θυρεοειδούς αδένα, των επινεφριδίων και του ήπατος, είτε σε κεντρική διαταραχή της παραγωγής τους σε επίπεδο κεντρικού νευρικού συστήματος, είτε δυστυχώς στην φυσιολογική ελάττωση των επιπέδων, κυρίως της τεστοστερόνης με την αύξηση της ηλικίας (ανδρόπαυση), η ελάττωση των επιπέδων τεστοστερόνης που ο οργανισμός μπορεί να χρησιμοποιήσει (βιοδιαθέσιμη τεστοστερόνη), είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε διαταραχές στύσης, επιθυμίας, εκσπερμάτισης, οργασμού, γονιμότητας και συστηματικές μεταβολικές διαταραχές.

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

Η συγκεκριμένη συστηματική διαταραχή του οργανισμού χαρακτηρίζεται από διαταραχές της χοληστερόλης, των λιπιδίων, του μεταβολισμού της γλυκόζης (σακχαρώδης διαβήτης) υπέρταση και κοιλιακή παχυσαρκία. Το μεταβολικό σύνδρομο αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της στυτικής δυσλειτουργίας στον σύγχρονο άνδρα, καθώς συνδυάζεται όχι μόνο με ιατρικούς παράγοντες αλλά και χαρακτηριστικά του σύγχρονου τρόπου ζωής π.χ. την καθιστική ζωή και έλλειψη άσκησης. Μοιάζει στο κέντρο του μεταβολικού συνδρόμου να βρίσκεται πάλι η έλλειψη τεστοστερόνης.

ΦΑΡΜΑΚΑ

Αντιϋπερτασικα, στατίνες, νευροληπτικά, αντικαταθλιπτικά, αντιρετροϊκά, αντικαρκινικά είναι φάρμακα που μπορεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να προκαλέσουν την εμφάνιση της στυτικής δυσλειτουργίας. Επειδή όμως τα περισσότερα από αυτά είναι φάρμακα που συχνά είναι εντελώς απαραίτητα για την υγεία και την επιβίωση του άνδρα, η ρύθμισή τους πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη και την συνεργασία του αντίστοιχου γιατρού και από τον ανδρολόγο.
Ειδική αναφορά θα πρέπει να γίνει στην χρήση αναβολικών φαρμάκων, όποια και αν είναι η αποθεραπεία, η οποία έχει μεγάλη πιθανότητα να προκαλέσει την εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας, σοβαρών διαταραχών γονιμότητας και την εμφάνιση καρκίνου.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Πολλές χειρουργικές επεμβάσεις, αρκετές από τις οποίες είναι πολύ συχνές, είναι πιθανό να οδηγήσουν σε στυτική δυσλειτουργία, συχνά μη αναστρέψιμη, ακόμη και μετά την εφαρμογή προληπτικά προστατευτικών πρωτοκόλλων ή μετά την εφαρμογή στρατηγικών αποκατάστασης. Ενδεικτικά, η ριζική προστατεκτομή (η αφαίρεση του προστάτη λόγω κακοήθειας) και τα χειρουργεία της ελάσσονος πυέλου (πχ για καρκίνο παχέος εντέρου), έχουν ισχυρή πιθανότητα εμφάνισης στυτικής διαταραχής.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στη σχέση στυτικής δυσλειτουργίας και σακχαρώδους διαβήτη. Θα πρέπει να είναι όμως ξεκάθαρο από την αρχή ότι δεν είναι απαραίτητο ο άνδρας με σακχαρώδη διαβήτη να εμφανίσει και διαταραχή της στύσης. Αυτό εξαρτάται από τα επίπεδα ρύθμισης του διαβήτη, από την ύπαρξη επιπλέον προβλημάτων υγείας, από το είδος των φαρμάκων που χρησιμοποιεί, από την ύπαρξη της ερωτικής επιθυμίας και γιατί όχι, ερωτικού συντρόφου. Είναι αλήθεια ότι ο σακχαρώδης διαβήτης δυνητικά μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα αγγεία και τα νεύρα του οργανισμού, διαταραχές τεστοστερόνης, διαταραχές στην ανατομία του πέους (πχ νόσος Peyronie) αλλά και ένα έντονο ψυχολογικό φορτίο, λόγω της χρονιότητας του νοσήματος στον άνδρα.

ΑΓΧΟΣ

Τελευταίο στην σειρά αλλά όχι τελευταίο σε σημαντικότητα, βρίσκεται το άγχος. Πρέπει να τονισθεί ότι το άγχος είναι μία φυσιολογική κατάσταση ομοιόστασης του οργανισμού, ένας τρόπος άμυνας και προσαρμογής σε στρεσογόνα ερεθίσματα. Όταν αυτό υπερβαίνει κάποια επίπεδα ή όταν διαταράσσεται ο τρόπος με τον οποίο ο άνδρας το αντιμετωπίζει, ενεργοποιείται ένα σύστημα που ονομάζεται stress system. Η διεθνής ιατρική κοινότητα είναι πλέον ομόφωνα σύμφωνη ότι αυτό αποτελεί ένα ισχυρό προγνωστικό παράγοντα για την εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας, προκαλώντας μάλιστα μη ανατρέψιμες ιστολογικές βλάβες σε ποικίλα όργανα, ανάμεσα στα οποία βρίσκεται και το πέος.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ

Ο βασικός διαγνωστικός έλεγχος περιλαμβάνει:

Ιατρικό και σεξουαλικό ιστορικό. Πως, πότε, υπό ποιες συνθήκες εμφανίστηκε το πρόβλημα.

Κλινική εξέταση, ιδιαίτερα των έξω γεννητικών οργάνων, μαστών και προστάτη.

Δυναμικό υπερηχογράφημα (triplex) πέους με πρόκληση στύσης.

Ορμονικός έλεγχος βιοδιαθέσιμης τεστοστερόνης και προλακτίνης. Πρόκειται για έναν απλό, ανώδυνο και γρήγορο εργαστηριακό έλεγχο που μπορεί να αναγνωρίσει την αιτία για το μεγαλύτερο ποσοστό της στυτικής δυσλειτουργίας σε έναν άνδρα. Κατά περίπτωση και ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό ή τα ευρήματα από τον προηγούμενο έλεγχο, συμπληρωματικές εξετάσεις μπορεί να κριθούν απαραίτητες. Τέτοιες μπορεί να είναι: Απεικονιστικός και βιοχημικός έλεγχος του προστάτη, καρδιολογικός έλεγχος και echo καρδιάς, απεικονιστικός έλεγχος μεγάλων αγγείων και triplex αγγείων κάτω άκρων, ειδικός ενδοκρινολογικός έλεγχος.

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Θεραπευτικές επιλογές μπορεί να είναι:

      • Φάρμακα από το στόμα:

        Οι αναστολείς φωσφοδιεστεράσης, επί του παρόντος, αποτελούν μια εξαιρετική επιλογή για την αντιμετώπιση και την θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας. Ο τρόπος όμως χορήγησης (συνεχιζόμενη ή κατά επίκληση χορήγηση), ο συνδυασμός τους με άλλα φάρμακα, το χρονικό «παράθυρο» χορήγησης και οι παρενέργειές τους, προϋποθέτουν βαθιά γνώση, εμπειρία και προσοχή από τον γιατρό.Η χρήση των φαρμάκων αυτών είναι σε γενικές γραμμές ασφαλής. Δεν επιτρέπεται όμως η χρήση τους από ασθενείς που λαμβάνουν νιτρώδη φάρμακα για καρδιολογικά προβλήματα ενώ η χρήση τους σε ασθενείς με πρόσφατα καρδιαγγειακά συμβάματα πρέπει να γίνεται κάτω από ιατρική παρακολούθηση

      • Ενδοπεϊκές ενέσεις:

        Η συγκεκριμένη θεραπευτική προσέγγιση αν και έχει δεχθεί μεγάλη κριτική, αποτελεί αναμφίβολα ένα ισχυρό και αποτελεσματικό θεραπευτικό μέσο στην αντιμετώπιση της στυτικής διαταραχής. Αν και πολύ συχνά αναφέρεται σαν θεραπευτικό μέσο δεύτερης γραμμής, μερικές φορές αποτελούν την πρώτη αγωγή που χορηγείται στους άνδρες π.χ. μετά την ριζική προστατεκτομή για καρκίνο του προστάτη ή όταν ο άνδρας βρίσκεται αντιμέτωπος με εξαιρετικά υψηλά επίπεδα άγχους, τα οποία επιδρούν με τον πλέον αρνητικό τρόπο στο μηχανισμό της στύσης.Στις μέρες μας, οι ενδοπεϊκές ενέσεις γίνονται με ανώδυνο τρόπο, με πολύ χαμηλά ποσοστά παρενεργειών, ενώ ο ασθενής εκπαιδεύεται να τις κάνει μόνος του, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο τον αυθορμητισμό στην ερωτική του ζωή που στο παρελθόν αποτελούσε και τον κύριο ανασταλτικό παράγοντα για την χρήση τους. Αν και η κύρια παρενέργεια τους , η πρόκληση δηλ πριαπισμού , παρατεταμένης στύσης δηλαδή , που δεν συνοδεύεται από ερωτική επιθυμία είναι εξαιρετικά σπάνια , μικρότερη από 1,2%, θα πρέπει να λαμβάνεται πάντα υπόψη , ιδιαίτερα σε ασθενείς με αιματολογικά προβλήματα ή/και ανατομικές διαταραχές του πέους , πχ N. PEYRONIE. Η συχνή δε και μακροχρόνια χρήση τους μπορεί σπάνια μεν σε ίνωση των σηραγγωδών σωμάτων του πέους.

      • Κρουστικά κύματα:

        Η μέθοδος αυτή (LiST, Low-intensity Shockwave Therapy) αποτελεί ό,τι νεότερο στην θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας. Η τεχνική αυτή βασίζεται στην θεωρία της νεοαγγειογέννεσης, σύμφωνα με την οποία η μετάδοση ενέργειας με τη μορφή των κρουστικών κυμάτων, οδηγεί στην ενεργοποίηση ενός μηχανισμού, για την απελευθέρωση αυξητικών παραγόντων και τη δημιουργία νέων αγγείων, για την θεραπεία της γενεσιουργού αιτίας του προβλήματος. Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται με επιτυχία εδώ και αρκετά χρόνια στην καρδιοχειρουργική, ενώ στην ανδρολογία έχει βρει τον δρόμο της τα τελευταία 4-5 χρόνια με μεγάλη επιτυχία, πάντα σε συγκεκριμένους και επιλεγμένους ασθενείς για τους οποίους υπάρχουν οι κατάλληλες ενδείξεις, όπως εξάλλου σε κάθε ιατρική πράξη. Τα δεδομένα και η κλινική εμπειρία, έχουν αποδείξει ότι τα κρουστικά κύματα είναι σε θέση να βελτιώσουν σε σημαντικό βαθμό τη στυτική δυσλειτουργία, έχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα μετά από επεμβάσεις που έχουν επηρεάσει τη στύση και μπορεί να δημιουργήσουν τις συνθήκες ώστε ένας άνδρας στον οποίο η αγωγή με φάρμακα από το στόμα να ξαναγίνει αποτελεσματική. Η θεραπεία των κρουστικών κυμάτων είναι αθροιστική, ενώ παράλληλα έχει μακρόχρονη δράση.

Χειρουργική αντιμετώπιση:

Η χειρουργική αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας αποτελεί εδώ και χρόνια την τελική λύση στο πρόβλημα της στυτικής δυσλειτουργίας, ενώ συχνά αποτελεί τη μόνη λύση σε ασθενείς οι οποίοι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ακολουθήσουν φαρμακευτική αγωγή. Οι χειρουργικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι δύο:

        • Τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης:

          Στο χειρουργείο της πεϊκής πρόθεσης, τοποθετούνται εντός των σηραγγωδών σωμάτων (των κυλίνδρων που πληρούνται με αίμα κατά τη φυσιολογική στύση), δύο κύλινδροι από ειδικό συνθετικό υλικό. Οι κύλινδροι αυτοί μπορεί να είναι ημιάκαμπτοι, οπότε και η στύση ευοδώνεται με την χειροκίνητη αλλαγή της θέσης του πέους. Διαφορετικά, μπορεί να επιλεγεί η χρήση κυλίνδρων οι οποίοι γεμίζουν με υγρό μέσο, με τη βοήθεια μιας αντλίας η οποία είναι τοποθετημένη στο όσχεο, πίσω από τους όρχεις. Στη δεύτερη περίπτωση, η εικόνα του πέους σε στύση και χάλαση, προσομοιάζει στο μεγαλύτερο βαθμό τη φυσιολογική μορφή και λειτουργία. Η εκσπερμάτιση και ο οργασμός του άνδρα παραμένουν αμετάβλητες αν όχι βελτιούμενες παραμέτρους, μια και πολλοί ασθενείς επιτυγχάνουν καλύτερο έλεγχο της εκσπερμάτισης τους. Η τοποθέτηση πραγματοποιείται με χειρουργείο ημέρας και ο ασθενής εξέρχεται του νοσοκομείου την ίδια μέρα ή το αργότερο την άλλη μέρα το πρωί.

        • Αγγειοχειρουργική του πέους:

          Όποια και να είναι η θεραπευτική αγωγή που θα εφαρμοσθεί, ο στόχος παραμένει ο ίδιος. Η επαναφορά του άνδρα στην κατάσταση που βρισκόταν πριν την εμφάνιση του προβλήματος, πάντα με σεβασμό στις προσδοκίες του, τις επιθυμίες του, χωρίς την προσθήκη επιπλέον άγχους. Η επιλογή πρέπει να είναι πάντα εξατομικευμένη και να αφορά μόνο τον άνδρα και τον σύντροφο που έχει επιλέξει.

Στην τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης τα σηραγγώδη σώματα ενισχύονται με εξελιγμένους πλαστικούς κυλίνδρους, η στύση ξεκινά από μόνη της όπως στο φυσιολογικό πέος αλλά την τελική σκληρότητα την δίνει ο ίδιος ο άνδρας μέσω μιας βαλβίδας η οποία βρίσκεται στο πίσω μέρος από τους όρχεις. Η εκσπερμάτιση και ο οργασμός του άνδρα παραμένει ίδια αν όχι καλύτερα, μιας και πολλοί ασθενείς αναφέρουν καλύτερο έλεγχο της εκσπερμάτισης τους. Το χειρουργείο αυτό είναι χειρουργείο ημέρας και ο ασθενής φεύγει την ίδια μέρα ή το αργότερο την άλλη μέρα το πρωί.

​Η αγγειοχειρουργική του πέους αποτελεί ένα από τα τελευταία όπλα στην αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας. Στην περίπτωση αυτή ανάλογα με τον ασθενή ή αυξάνεται η παροχή αίματος στο πέος μέσω της τοποθέτησης stunt στα τροχοφόρα αγγεία του οργάνου, είτε με χειρουργικό τρόπο διακόπτεται η λανθασμένη ή νοσούσα απορροή αίματος από το πέος μέσω του φλεβοαποφρακτικού μηχανισμού.

Copyright © 2017-2020 Laparoscopy-Endourology.com All Rights Reserved

Design and Developed by Best Cybernetics